NGC 3344

NGC3344

NGC 3344 is een klein stelsel in Leo Minor, half zo groot als onze Melkweg. Het ligt op 22 miljoen lichtjaar van ons af. Deze opname werd gemaakt door mijn C8 Edge HD op f7 (brandpunt 1490mm) op een Ioptron GEM45. Camera is een ToupTek 533C. Alles bewerkt in PI. Totale integratie bedraagt 3u24m.

NGC 3344
NGC 3344

Verslag bezoek Cozmix Brugge (Beisbroek)

Gisterenavond was ik met mijn schoonfamilie in het observatorium Cozmix in Brugge. (https://www.cozmix.be/nl)

Dit observatorium werd in de jaren 80′ opgericht in een prachtige bosrijke omgeving.  

Tijdens de dag kan je leuke fietsritten in de omgeving maken en op het terras van het cafe naast het observatorium genieten van een hapje en drankje.

Zo ontdekten we ook deze locatie en hadden de plannen gesmeed om eens terug te komen wanneer het observatorium open is.

Hieronder een kort verslagje met enkele indrukken.  Happy reading

Gisterenavond was het moment van de geplande uitstap.
Via een draaitrap ga je naar het 3de verdiep waar je een voorstelling hebt met foto’s en doe-materiaal evenals een planetarium waar je in een kleine koepelzaal kan kijken naar verschillende voorsteliingen zoals het ontstaan van de aarde of een begeleide voorstelling van wat te zien valt deze vanavond in de ruimte. (stellarium op hormonen)  Dat wordt door een 4K projector gestuurd, waarbij je ook interactieve beelden kan bekijken, tijdens de sterrenwandeling.  Een leuke ervaring.  

De originele planetarium projector is er nog, maar lijkt niet meer in gebruik.

Na de voorstelling gaat het dan nog hoger via de draaitrap naar de telescoopzaal.   Hier zien we een combinatie van 3 telescopen waarbij een 20 cm refractor, een 30 cm Schmidt-Cassegrain en een Lunt refractor voor H-alfa. De telescopen zijn nog met de hand gemaakt en vooral voor een SC vind ik dat toch wel opmerkelijk.  De koepel zelf is nog van lokaal hout gemaakt waarbij elke plankje met de hand op maat werd gemaakt. De exacte specificaties van de telescoop heb ik niet kunnen vinden, maar de refractor leek me een F15 (dus 3m).  De SC heeft een dauwkap maar de presentator gaf aan dat beide dezelfde focal lengte hebben, wat visueel wat zou kunnen kloppen.
Dat maakt de SC een 3000/30 = F10.

De observaties waren de maan -> jupiter -> de maan daar de andere gekende objecten buiten het gezichtsveld zaten en er geen perfecte duisternis was.  Alles sluit om 22u dus we zitten nog een stuk in de schemerzone.

Wat me vooral opviel is hoe verwend we zijn geworden.  Ik was eigenlijk echt ontgoocheld in de kwaliteit van beide telescopen.  Deze zijn wel 40 jaar oud, maar mijn oude C8 (dus een Schmidt-Cassegrain van 20 cm f10) van dezelfde leeftijd, gaf zeker even goede beelden zelf misschien beter.  Stof op de spiegels/lens of slechte oculair?  Eigenlijk met een MAK127 of groter, heb je betere details op de maan. De refractor was, ondanks zijn omvang, ook niet in staat om zeer goed de manen van jupiter te onderscheiden. 

Toch was de schoonfamilie zwaar onder de indruk en ik verwijt mijn kritiek dan ook gewoon aan teveel verwachtingen en te verwend.

Zeker een aanrader voor de familie maar wegens locatie in de bossen en geen drankmogelijkheid, kan je dit best inpassen met een bezoek aan Brugge.

Collimatie-avond

Iedereen kent het probleem, niet iedereen kent de oplossing maar iedereen heeft er wel zijn mening over. Dat is de beschrijving van collimatie.

Tijdens de doe-vergadering op dinsdag hadden we een sessie collimatie en kon iedereen zijn telescoop meenemen voor een workshop rond collimatie.

De eerste telescoop was een spiegeltelescoop op een dobson voet. Een eerste poging was een visuele collimatie op zicht. Deze collimatie is natuurlijk maar een instap en al snel werd overgeschakeld naar een meer nauwkeurige instelling.

Omdat alle materiaal aanwezig was, werd eerst de positie van de vangspiegel gecontroleerd met een concentric collimator. Hierbij plaats je een stuk papier voor de primaire spiegel en kijk je dus naar de secondaire spiegel via de concentric collimator. Je ziet hierdoor of de secondaire op de juiste plaats staat.
De volgende stap is dan een laser collimator waarbij we eerst kijken langs de open zijde of de laster in de donut van de hoofdspiegel valt. We regelen via de schroeven van de secondaire spiegel. Als dat in orde is, dan kijken we naar de roos op de lastercollimator en regelen we de secondaire spiegel tot de teruggekaatste laser verdwijnt in het midden.

De tweede telescoop is een grotere uitdaging. Een RC6 of dus ritchey chretien is een telescoop design waarbij je twee hyperbolic spiegels hebt waarbij via een gat in de primaire spiegel de focuser aan de achterzijde gemonteerd zit. Door de speciale spiegels is de telescoop vrij van chromatische vervorming en zijn de sterren scherp tot in de hoeken, maar dat komt met de kost van een moeilijke collimatie.

Gunther heeft 2 jaar lang geoeffend op zijn RC6 en kan nu zijn ervaring delen tijdens de vergadering. Hierbij zweert Gunther bij een TSRCKOLLI collimator waarbij je eerst de secondaire spiegel moet instellen en dan de primaire spiegel.
Na visueel instellen, wordt met een Howie Glatter met holographic projectie gecontroleerd of alles goed staat. De nieuwe RC6 Omegon Pro lijkt na controle redelijk goed ingesteld te zijn, maar is nog niet perfect. De TS RC6 van Gunther is voorzien van een tilt plaat.
Deze tiltplaat zorgt ervoor dat je de focuser los van de primaire spiegel nog wat kan bijsturen waardoor deze perfect gecollimeerd kan worden.
Na de collimatie worden andere collimatie-tools gebruikt om te controleren hoe ze reageren met de RC.

Intussen is de tiltplaat al besteld en wordt ook al naar de nieuwe TSRCKOLLI gekeken.
Bij ontvangst van de tiltplaat, kan de collimatie herbeginnen. 😉

Berenklauw, Bear Paw Galaxy, Bear Claw Galaxy

Deze maand hadden we met de sterrenclub Capella een opdrachtje : teken of fotografeer “De Berenklauw”.
Niet de bloem, maar het sterrenstelsel.

Zo gezegd zo gedaan.
Maar het moet ook gezegd, rapper gezegd dan gedaan. 

Wolkenloze nacht, maanloze nacht, geen interessante exoplaneet waar te nemen, dat is al niet evident.
Maar gezien het in de eerste week van maart zowel elke nacht perfect weer was, is het dus gelukt.

Gelukt, maar ook weer rapper gezegd dan gedaan.
Omdat de monocamera gebruikt werd (hoe kom je er ook bij ?) dus vier keer het object moeten fotograferen. Eén keer met een roodfilter, dan een blauwfilter, dan een groenfilter, en als laatste met een Luminositeitsfilter. 

Goe. En dan de foto ontwikkelen.
En dat is zelfs nog veel rapperderderderder gezegd dan gedaan. Niet alleen het ontwikkelen, maar ook het content zijn met het resultaat. Ook even een lijntje gegooid naar de clubspecialist Jean, en uiteindelijk toch tot een oplossing gekomen die me aanstaat.
Het probleem met dat ontwikkelen van een astrofoto is dat als je één iets prima krijgt, er andere dingen verkeerd lopen. Maar al bij al, na veel vijvenvijftigen en zessenzestigen toch content. 

Eerst een zwaar ingezoomde foto met het hoofdobject :

Het stelsel linksboven is dus die Bear Claw Galaxy, of Bear Paw Galaxy. Een Blue Compact Dwarf (BCD) Galaxy. Geen lid van de lokale groep van onze Melkweg en de AndromedaNevel, want daarvoor staat het veel te ver weg : een kleine 10 miljoen parsec, of 28 miljoen lichtjaar. Het stelsel zou een 20.000 lichtjaar breed zijn, veel kleiner dan onze melkweg die eerder 100.000 lichtjaar meet, als je enkel naar de zichtbare delen kijkt. Als je de dark matter er bij telt (die zich je dus niet, dark, jawel) is onze melkweg zelfs eerder 300.000 lichtjaar. 

Het verbaasde me wat dat een dwergstelsel van zo ver zichtbaar is, want zelfs in onze eigen lokale groep zijn nog niet alle dwergstelsels gevonden. Maar zo een BCD is een beetje een buitenbeentje : er zijn nogal wat stervormingsregio’s, en daardoor is het een pak helderder dan klassieke stelsels. Daarmee ook die aanduiding “Blue”.

Rechtsonder de foto staat een mooi balkspiraaltje, NGC2537A.

Als je goed kijkt, dan zie je trouwens nog vele andere toefjes op de foto, allemaal andere melkwegen. Moet nogal een gedoe met wegwijzers zijn.


Volgende ingezoomde foto, IC2233.
Vanaf de Berenklauw de wegwijzer iets naar rechts volgen en dan zie je deze, een stelsel zichtbaar van de zijkant.

Probeer op deze foto ook maar eens alle hints van andere melkwegen te tellen. Alles wat niet een mooi rond bolleken is, is een gigantisch stelsel dat gigantisch ver weg van ons staat.
De zeer heldere sterren met die spikes zijn uiteraard ook sterren. 



Dan voor de puristen nog even een volledige overzichtsfoto van het gebied :

Heb ook een programma laten uitzoeken wat er nu allemaal op staat van andere stelsels, al is die lijst is totaal niet volledig, er staat veel meer op :

Technisch Info

25cm Newton f4.7

ZWO 2600mm camera,
Baader LRGB filters 

20 subs voor R, G en B
54 subs voor de Luminosity
alle subs 150s belicht

Bewerking in PixInsight en Photoshop

Ter Info
Dit artikel verscheen eerst op de blog van fotografiepieter.be : https://www.fotografiepieter.be/285-berenklauw-of-ngc-2537-en-ic2233
Omdat het initiatief voor deze foto vanuit de club kwam heb ik het artikel ook hier geplaatst. Maar, eum, hou de site fotografiepieter in het oog, nu en dan komt er wel eens iets al dan niet interessants op te voorschijn. Geheimtip. A ja.

Sterrenkijkdagen 2025

Een zeer geslaagde editie van twee dagen sterrenkijken aan het ‘t Paenhuys te Hoegaarden. We konden over beide dagen 220 bezoekers verwelkomen. Die konden genieten van de maan, Mars, Jupiter en zijn manen, de Orionnevel, kleurrijke dubbelsterren en nog meer door de opgestelde telescopen. Men kon live kijken door de telescopen maar ook genieten van een aantal objecten zoals de Paardenkopnevel via de aanwezige Seestars. Deze kleine telescopen streamen een live beeld naar een tablet. In de Wijngilde stond de tentoonstelling met infopanelen over lichtvervuiling, veranderlijke sterren, enz … Talrijke foto’s, gemaakt door de leden, waren te bezichtigen. Er werd een Reis door de Kosmos geprojecteerd en die kon op veel bijval rekenen. Een prachteditie om niet meer te vergeten.

Medusa nebula

Het eerste weekend van februari bracht ik door met enkele leden van Capella in Grandpré, Noord Frankrijk. Op deze uitzonderlijke donkere plaats halen we nog SQM metingen van 21.70. Hoog tijd om dan eens een zwak object te fotograferen. De onderstaande opname van de Medusa nebula bestaat uit iets meer dan 5 uur opnames. De opnames gebeurden met een TS 2600 color camera door een C8 Edge HD op f7. De nabewerking van de opname werd gedaan door Capella lid Jean Lamertyn.

Lezing bij Tiense fotoclub Artosa

Op dinsdag 18 februari was Capella uitgenodigd bij de Tiense fotoclub Artosa. We delen dezelfde passie, alleen doen astrofotografen het vooral ‘s nachts en de vrienden van de fotoclub tijdens de daguren. Joost gaf een presentatie over alle aspecten van astrofotografie beginnende met een DSLR op statief tot grote telescopen op zware monteringen. Opnames, kalibreren, stacken, bewerken, …. passeerden eveneens de revue. Daarna volgde nog een reeks eigen opnames van onze clubleden. De presentatie werd goed gesmaakt door de aanwezige leden getuige de reacties en vragen achteraf.